Enflasyon – Temmuz 2024

Konut ve gıdadan yukarı yönlü baskı

Temmuz ayında tüketici enflasyonu %3,2 ile %3,5 civarındaki piyasa beklentisinin altında gerçekleşti. Böylece yıllık enflasyon %61,8 ile önceki ay kaydedilen %71.6’nın 9.8 puan altında kalmış oldu. Temmuz’da aylık enflasyonu yukarı iten ana unsurlar konut, ulaştırma, gıda ve otel ve restoran enflasyonu olurken bu kalemlerde oluşan aylık ve yıllık değişimler şöyle:

• Aylık enflasyona en büyük katkı 1.19 puan ile yine konuttan geldi. Bu artışta Temmuz ayında açıklanan %38.0’lik elektrik zammı ile kira enflasyonunun yüksek seyri etkili oldu. Konut enflasyonu %12.1’lik elektrik fiyatları enflasyonu ile %7.0’lik aylık kira enflasyonu nedeniyle Temmuz’da %8,1 olarak gerçekleşti.
• Konutun ardından en yüksek katkıda bulunan kalem 0.62 puan ile ulaştırma oldu. Enerji maliyetlerindeki artışın tetiklediği ulaştırma enflasyonu Temmuz’da %3.8 ile yıllık bazda %46.1 olarak gerçekleşti. Baz etkisi sayesinde önceki ay kaydedilen %65.7’ye nazaran önemli bir düşüş gösterdi.
• Gıda enflasyonu aylık bazda %1,83 ile aylık enflasyona 0,46 puan katkı sağladı. Yıllık bazda gıda enflasyonu %68,1'den %58,9'a geriledi.
• Giyim ve ayakkabı grubunda Haziran’da %0.6 gerileyen fiyatlar Temmuz’da %2.6 daha geriledi ve enflasyonu 0.17 puan aşağı çekti. Bu kategoride yıllık enflasyon %47,8'den %39,6'ya önemli bir düşüş gösterdi.

Bu gelişmeler sonucunda mal enflasyonu Temmuz’da %62.6’dan %52.7’ye gerilerken hizmet enflasyonu üst üste üçüncü kez gevşeme göstererek %95.3’ten %85.6’ya geriledi. Yıllık kira enflasyonu üst üste ikinci defa önceki aya göre düşüş göstererek %123.6’dan %122.3’e geriledi. Lokanta ve oteller enflasyonu %90.7’den %76.0’ya gerilerken ulaştırma enflasyonu %103.5’ten %93.9’a geriledi. Hizmet kalemleri arasında bir tek haberleşme hizmetleri kötüleşerek %67.4’ten %70.2’ye yükseldi.

Trend enflasyonda artış

Mayıs’taki zirvenin ardından Haziran’da mevsimsellikten arındırılmış bazda TCMB’nin beklediği gibi %3,0’ün altına gerileyen aylık enflasyon Temmuz’da %3.7’ye yükseldi. Bilindiği üzere TCMB yıllık enflasyon yerine aylık enflasyona odaklanıyor ve aylık enflasyonun yaz aylarında %3,0'un, yılın son çeyreğinde ise %2'nin altına düşmesini bekliyor. B endeksine göre aylık enflasyon %2.2’den %2.4’e hafif bir artış gösterirken hizmet enflasyonu %4.1’den %4.7’ye yükseldi. Enflasyonun trend göstergesi olan yıllıklandırılmış 3 aylık ortalama TÜFE enflasyonu ise %39,2'den %43,4'e yükseldi. B endeksine göre trend enflasyon %37,4'ten %34,4'e gerilerken, hizmet enflasyonu %66,6'dan %67,0'ye hafif bir artış gösterdi.

TCMB’den yılsonu beklentisinde revizyon ihtimali

TCMB’nin öngörüsüne göre çıktı açığının yılın ikinci yarısında negatife dönmesi ve enflasyon üzerindeki talep baskısını hafifletmesi bekleniyor. Ancak beklenmeyen kamu fiyat ayarlamaları ve gıda fiyatlarında yüksek seyir bu trendin oluşmasını geciktiriyor. İç talepteki canlılığın hafifliyor olması TCMB’nin hedeflerine ulaşması için olumlu olsa da gıda fiyatlarının yüksek seyri, iklim koşulları nedeniyle bu durumun kalıcı olması ihtimali ve olası ikincil etkiler yılsonu beklentilerinin yukarı revize edilmesine neden olabilir. Bu doğrultuda bu Perşembe açıklanacak Enflasyon Raporu TCMB’nin duruşunu görmemiz açısından kritik olacak. TCMB’nin daha sıkı bir para politikası izleyerek nakit akışı konusunda oldukça zorlanan reel sektörü daha fazla zorlamak yerine yılsonu beklentisini revize etmeyi tercih edeceğini düşünüyoruz. Toplantıda %38.0 düzeyindeki yılsonu enflasyon beklentisinin %40.0’a yükseltildiğini görebiliriz.