Hafta sonu Suriye’de kritik bir gelişmeler yaşandı ve rejim değişikliği gerçekleşti. Bu değişimle birlikte, Suriye’de yeni bir yapılanma ve yeniden inşa sürecinin başlaması bekleniyor. Bu sürecin, hem siyasi hem de ekonomik anlamda bölgeye önemli etkileri olması muhtemel. Özellikle, Suriye ile Türkiye arasındaki ticari ilişkilerin yeniden canlanabileceği ve önemli fırsatlar sunabileceğini düşünmekteyiz.
Hatırlatmak gerekirse 2000'li yılların başında Suriye'nin serbest piyasa ekonomisine geçişiyle birlikte iki ülke arasındaki ticaret hacmi artış göstermiştir. Suriye ile Türkiye arasındaki ticaret hacmi 2011 öncesinde çok yoğun bir seyir izliyordu. Ancak 2011 yılında Suriye'de başlayan iç savaş ve uygulanan uluslararası yaptırımlar nedeniyle ülkenin dış ticareti hızla gerilemiştir. 2010 yılında iki ülke arasındaki ticaret hacmi yaklaşık 2,5 milyar ABD Doları seviyesindeydi. Ancak, Suriye’de savaşın başlamasıyla bu ticaret neredeyse durma noktasına geldi ve 2020’lere gelindiğinde hacim 200-300mn ABD doları seviyelerine geriledi. Suriye’deki yeni rejim ve yeniden yapılanma sürecinin, bu ticaret hacmini tekrar artırma potansiyeli taşıdığını öngörmekteyiz. Aşağıda, Suriye’deki rejim değişikliğinin potansiyel olarak olumlu olabileceği ana sektörler ve bu sektörlerde faaliyet gösteren Borsa İstanbul şirketleri özetlenmiştir:
İnşaat ve Yapı Malzemeleri… Suriye’de rejim değişiminden sonra, yıllarca süre gelen savaş nedeniyle zarar gören altyapının yenilenmesi gerekecektir. Bu kapsamda, yol, köprü, bina, elektrik şebekesi, su kanalları gibi altyapı projeleri yoğun bir şekilde gündeme gelecektir. Türkiye, coğrafi yakınlığı ve güçlü inşaat sektörü nedeniyle bu projelerde önemli bir rol oynayabilir. Yapı malzemelerinde özellikle lojistik avantajı yüksek, bölgeye yakın şirketler ön plana çıkacaktır. Çimento sektöründe; OYAKC, CIMSA, LMKDC, KLKIM(ana ihracat pazarı Irak ve bölge ülkeler, İnşaat malzemeleri üretimi yapıyor) Demir-Çelik Sektörü; ISDMR, KRDMD, EREGL, önem arzedecektir. Uluslararası altyapı ve taahhüt projelerinde uzman ENKAI, TKFEN ve EKGYO önplana çıkabilir.
Gıda… Yeni rejimle birlikte Suriye’de siyasi istikrarın artması, Türkiye ile Suriye arasındaki ticari ilişkilerin yeniden canlanmasını sağlayabilir. Bu, başta gıda, tekstil, ilaç ve temel tüketim malları olmak üzere çok çeşitli ürünlerde ihracat fırsatları doğurabilir.
Dayanıklı Tüketim… Bölgede yeniden kurulumun başlamasıyla dayanıklı tüketim ürünleri talebi öncelikli olarak artabileceğini düşünmekteyiz. Burada ARCLK, VESTL ve VESBE ön plana çıkmaktadır.
Ulaştırma ve Lojistik… Suriye’deki yeniden yapılanma sürecinde ulaştırma altyapısının modernizasyonu ve lojistik hizmetlerin geliştirilmesi kritik bir rol oynayacaktır. Ulaştırma Sektöründe; THYAO ve PGSUS, Havalimanlarının yeniden düzenlenmesi ve işletilmesi konusunda TAVHL ve CLEBI ön plana çıkabilece ğini düşünmekteyiz. Türkiye’nin coğrafi yakınlığı, kara ve demiryolu bağlantıları ile Suriye’nin tedarik zinciri projelerine katkı sağlayabilir. Lojistik sektöründe HOROZ ve RYSAS ön plana çıkabilir.
