Ödemeler Dengesi – Mayıs 2024

Cari açık beklentilerin altında

Ödemeler dengesi Mayıs’ta 1.2 milyar dolar cari açık ile 1.6 milyar dolar civarındaki piyasa beklentisinin altında açık verdi.  Beklenenden düşük gelen cari açığın yanı sıra geçen seneye göre oldukça kuvvetli bir sermaye girişi ve 4.5 milyar dolara yakın kaynağı belirsiz giriş yaşanması rezervlerin bir ayda 17.6 milyar dolar artmasına neden oldu. Geçen senenin aynı dönemine göre iyileşmede altın ithalatındaki düşüşün de etkisiyle geçen senenin aynı ayında 10.5 milyar dolar açık veren mal dengesinin bu yıl Mayıs’ta 4.2 milyar dolar açık vermesi etkili oldu. Mayıs’ta ithalattaki %13.3’lük düşüşe karşılık ihracat %9.8, turizm ise %20.7 büyüdü. Böylece 12 aylık toplam cari açık 31.7 milyar dolardan 25.2 milyar dolara gerilerken enerji ve altın dışı cari fazla 35.5 milyar dolardan 40 milyar dolara hızlı bir artış gösterdi. Önümüzdeki dönemde yavaş yavaş canlanan küresel talebe ilaveten sıkı para politikasının gecikmeli etkileri ithalatta ve cari açıkta düşüşün devamını getirecektir. Turizm sezonunun canlı geçmesi ve enerji maliyetlerinin bu seviyede kalması baz senaryomuz olurken bu faktörlerin tersine dönmesi ve iç talep daralmasının beklenen düzeyde olmaması cari açıkta yukarı yönlü riskleri oluşturuyor.

Artan yabancı ilgisi ve rezerv artışı

Seçim sonrasında politika belirsizliğinin geride bırakılması yabancı yatırımcıların yatırım kararlarını da olumlu etkilemiş gibi görünüyor. Mayıs’ta doğrudan yabancı yatırım kaleminden önemli bir katkı görülmezken portföy yatırımları 5.6 milyar dolar, diğer yatırımlar 8.4 milyar dolar giriş yaşadı. Böylece geçen senenin aynı ayında 824 milyon dolarlık sermaye girişi bu yılın Mayıs ayında 14.4 milyar dolar oldu. Aylık bazda DİBS’lere 6.0 milyar dolarlık yabancı girişi söz konusu olurken 4.5 milyar dolarlık efektif ve mevduat girişi ile 3.9 milyar dolarlık kredi kullanımı gerçekleşti. 12 aylık toplam bazda ise 25.2 milyar dolarlık cari açığa karşılık toplam sermaye girişi 60.0 milyar dolar gibi güçlü bir düzeyde gerçekleşti. Bunun 4.0 milyar dolarını doğrudan yabancı yatırımlar oluştururken 27.7 milyar dolarını portföy yatırımları altında borç senetleri oluşturdu. Borç senetlerinin içinde 10.9 milyar dolarlık bankacılık sektörü eurobondları ve 9.5 milyar dolarlık DİBS bulunuyor. 33.1 milyar dolarlık diğer yatırımlar kaleminin ise 17.4 milyar dolarını krediler, 13.9 milyar dolarını efektif ve mevduatlar oluşturdu. Bu dönemde 25.2 milyar dolarlık cari açığa karşılık 60 milyar dolarlık sermaye girişi olması ve bunun 28.2 milyar dolarının rezerv birikimi olarak kaydedilmesi -6.4 milyar dolarlık net hata noksan olduğunu gösteriyor. 

Sürdürülebilir finansman yapısı mümkün, risklere dikkat

Düşen cari açık ve artan yabancı sermaye ödemeler dengesi açısından olumlu olmakla birlikte sağlıklı, sürdürülebilir bir finansman yapısı için daha fazla kalıcı finansman girişi görmemiz gerekiyor. Türkiye’nin FATF’in gri listesinden çıkması ve kredi derecelendirme kuruluşlarından beklenen not artışları uzun vadeli fonların Türkiye’ye ilgisini artıracaktır. Önümüzdeki dönemde daha sürdürülebilir bir ödemeler dengesi görmeyi beklemekle birlikte ABD seçimleri, küresel talep ve Türkiye’nin risk primindeki gelişmeler sağlıklı bir finansman yapısına kavuşup kavuşmayacağımızı öngörmek için takip edeceğimiz öncelikli konular olacak.